Taalvaardigheid: hoe maak je er werk van in je lespraktijk?

Waarom is taalvaardigheid relevant in je lespraktijk? 

De UGent leidt studenten op tot scherpzinnige communicatoren, wat zo omschreven staat in competentiegebied 4 van het UGent-competentiemodel. Dat is essentieel binnen onze netwerksamenleving. Studenten versterken hun communicatieve vaardigheden door tijdens hun studie aan academische en professionele taalvaardigheid te werken. De talige opleidingscompetenties situeren zich in veel opleidingen namelijk op die beide gebieden: een goede academische schrijf- en spreekvaardigheid geldt als noodzakelijke voorwaarde om de decretaal verplichte masterproef tot een goed einde te brengen, en een gedegen professionele taalvaardigheid is noodzakelijk voor een taalcompetente beroepsuitoefening.

Daarnaast bepaalt het niveau van (academische) taalvaardigheid hoe succesvol studenten zullen door- en uitstromen. Een minder goede beheersing van de onderwijstaal, zowel Nederlands als Engels, belemmert namelijk kennisverwerving. Niet alle studenten zijn echter in staat om zich die vereiste taalvaardigheid zelfstandig eigen te maken tijdens hun studieloopbaan, waardoor ze ondersteuning nodig hebben.

Die taalvaardigheid van studenten versterken is een essentieel onderdeel van het structurele en integrale UGent-talenbeleid. Een performant talenbeleid zorgt er namelijk voor dat studenten succesvoller door- en uitstromen, en dat ze voldoende taalcompetent zijn voor de (beginnende) beroepsuitoefening. 

Hoe kan je als lesgever werken aan de taalvaardigheid van mijn studenten?

Je kan als lesgever op veel verschillende manieren werken aan de taalvaardigheid. Deze landingspagina verwijst je telkens door naar de juiste onderwijstips.  

Ken je instromende studenten

Wees realistisch in je verwachtingen van de academische taalvaardigheid van instromende eerstejaarsstudenten. Pas je lessen daaraan aan. 

Lees de onderwijstip Taalvaardigheid van studenten: wat mag je verwachten? 

Integreer taalondersteuning in je onderwijs om de door- en uitstroom te versterken. 

Laat als docent je studenten zoveel mogelijk academische woordenschat verwerven in je onderwijs.

Lees daarvoor de onderwijstip Taalontwikkeling van studenten: hoe stimuleer je die? 

 

Zo’n taalontwikkelende didactiek berust op drie pijlers: 

1. Creëer een context

Expliciteer steeds het belang van correct (academisch) taalgebruik in je talige eindcompetenties en communiceer die aan de studenten wanneer ze een taaltaak krijgen. Koppel indien mogelijk het verwachte taalvaardigheidsniveau aan de verwachtingen in het werkveld door betekenisvolle en authentieke taaltaken te geven.

 

2. Ga in interactie met je studenten

  • Let op je taalaanbod:
    Zorg voor helder en concreet cursusmateriaal, als voorbeeld van wat jij van de student verwacht. 
  • Evalueer en optimaliseer je eigen taalgebruik.
    Lees de onderwijstip Taalgebruik als lesgever: waar let je op?
  • Laat de student taal produceren:
    Bied je studenten kansen om het academische taalgebruik in te oefenen, zowel tijdens hoorcolleges als werkcolleges. Gebruik activerende werkvormen om studenten tot taalproductie aan te zetten. Geef taaltaken, bv. een schrijftaak, een presentatie, … met tussentijdse feedback. Lees de onderwijstip Schrijf- en spreektaken van (individuele) studenten: hoe begeleid je die?
  • Geef taalfeedback en evalueer:
    Geef taalfeedback in lijn met de beoogde competenties. Gebruik daarvoor verhelderende feedback (je vraagt dan om verheldering bijv. met “Bedoel je daarmee dat...?”) en impliciet corrigerende feedback. Impliciet corrigerende feedback betekent dat je de fout niet zelf herschrijft (dus dat je ze niet expliciet corrigeert), maar dat je verwijst naar een rubric, bv. de Schrijfwijzer. Die laatste rubriceert vaak voorkomende fouten, met een verwijzing naar meer uitleg. Op basis daarvan herschrijven de studenten zelf. Die rubric kan je ook gebruiken om valide, transparant en betrouwbaar te evalueren.
    Lees de onderwijstip Schrijf- en spreektaken van (individuele) studenten: hoe geef je feedback en evalueer je?  

 

3. Bied taalsteun aan

Zet in je lespraktijk in op taalleerstrategieën en/of integreer een les over academische taalvaardigheid. Verwijs taalzwakkere studenten naar het extracurriculaire taalondersteuningsaanbod.

Lees de onderwijstip: Hoe bied je (extra)curriculaire taalsteun aan? 

Lees de onderwijstip over studenten met dyslexie: Dyslexie: hoe kan je helpen?

Meer weten?

Laatst aangepast 9 februari 2022 14:27