Lingala met moedertaalsprekers

De verrassendste ontdekkingen doe je vaak het dichtst bij huis. Vanuit die insteek lees je hier hoe een collega-lesgever aan de UGent het eigen onderwijs vormgeeft. Wie weet inspireert dit verhaal ook jou?

Context 

  • Opleiding: Bachelor in de Afrikaanse talen en culturen
  • Modeltrajectjaar: BA3
  • Opleidingsonderde(e)l(en): Lingála III (A003807) en Lingála IV (A003808)
  • Gemiddeld aantal studenten: tussen 5 en 15
  • Betrokken lesgever(s): Michael Meeuwis
  • Voorbeeld uit academiejaar: 2022-2023

Beschrijving 

In de opleidingsonderdelen Lingála III en IV (BA3) scherpen de studenten hun conversationele vaardigheden in de taal Lingala aan door ze te gebruiken in een natuurlijke setting met moedertaalsprekers. Samen met de praktijkassistent en de docent gaan de studenten naar Fedasil in Brussel, waar ze converseren met Congolese verzoekers om internationale bescherming. Op die manier leren studenten de taal niet los van de context, maar wordt de taal als het ware gehumaniseerd: studenten praten met moedertaalsprekers van het Lingala. De studenten leren naast de conversationele vaardigheden ook generieke vaardigheden: hun gevoeligheid voor mensen in maatschappelijk kwetsbare situaties wordt aangescherpt.

De Congolese verzoekers om internationale bescherming reiken de thema’s aan waarover ze graag in gesprek willen gaan. Op die manier wordt een win-winsituatie gecreëerd: de studenten oefenen hun taalvaardigheid Lingala, en de Congolezen leren iets over een thema waar ze zich in willen verdiepen. De voorbije jaren bleek dat ze erg nieuwsgierig zijn naar hoe de Belgische samenleving eruit ziet: wonen de studenten in een dorp of in de stad, wat studeren ze, leven ze op kot en wat is dat dan precies? Bovendien worden de Congolese verzoekers om internationale bescherming gevaloriseerd door hen even ‘taallector’ te maken; het is een ervaring die hen afwisseling bezorgt in het soms saaie leven in het asielopvangcentrum.

Tijdens lessen on campus bereiden studenten de thema’s voor die de Congolezen tijdens de vorige sessie hebben aangereikt. Na deze voorbereiding trekken ze in een volgend lesblok naar Fedasil in Brussel om de vaardigheden te oefenen. In een daaropvolgend lesblok krijgen ze feedback van de lesgevers. Op het einde van een semester worden de Congolezen uitgenodigd naar de Universiteit Gent: studenten geven hen een rondleiding aan de Blandijn, tonen hen de bibliotheek, leiden hen rond in de stad. Ze krijgen ook een certificaat van actieve deelname en een exemplaar van het woordenboek Lingala-Nederlands-Lingala van prof. Meeuwis. Op het mondelinge examen reflecteren de studenten in het Lingala over hun ervaringen - op die manier worden ze geëvalueerd. 

Succesfactoren en aandachtspunten

  • Tip 1: Integreer de excursie in de voorziene lesblokken, maak ze verplicht. Aanvankelijk werd de excursie naar Fedasil aangeboden als een optie, maar slechts weinig studenten konden erop ingaan doordat ze er geen ruimte voor hadden in hun weekschema. Door de excursie te integreren in een drie uur durend lesblok, wordt dit probleem ondervangen.
  • Tip 2: Voorzie een realistische afwisseling tussen voorbereiding, excursie en feedback. Studenten moeten de kans krijgen om gebrieft te worden en te debriefen; zo garandeer je een mooie evolutie in het leerproces.
  • Tip 3: Waak erover dat er een win-win is voor beide partijen. De studenten leren Lingala; de Congolezen leren iets over de Belgische maatschappij, worden in Gent ontvangen, krijgen een exemplaar van het woordenboek, etc. Enkel door ook iets terug te geven aan de mensen met wie je samenwerkt, kan er een duurzaam initiatief ontstaan.

Bekijk hier het interview met Prof. dr. Michael Meeuwis

 

Referenties naar tips: