• Opleiding: Bachelor of Science in de Biochemie en Biotechnologie
• Modeltrajectjaar: BA3
• Opleidingsonderde(e)l(en): C003374 - Geintegreerd practicum: biochemie & microbiologie
• Gemiddeld aantal studenten: 85
• Betrokken lesgever(s): Bart.Devreese@ugent.be, Lisa Slachmuylders, Elien De Bousser
• Voorbeeld uit academiejaar (eerste implementatie): 2022-2023

Beschrijving

In de opleiding Biochemie en biotechnologie zijn de practica verbonden aan verschillende theoretische vakken (zoals 'Analytische biochemie', 'Biochemie: metabolisme 2' en 'Microbiële evolutie en diversiteit') gebundeld in een geïntegreerd practicum. Daarin leren studenten bijvoorbeeld hoe ze bacterieculturen laten opgroeien, waarbij de ene groep bacteriën met een antibioticum behandeld werd en de andere niet. De studenten leren er ook met een massaspectrometer te werken.

Het practicum worstelde met enkele uitdagingen. Enerzijds maakt de groepsgrootte het onmogelijk om studenten op een individuele manier te begeleiden, ook al ontstaat zo de ruimte om fouten te maken die het hele experiment in het gedrang kunnen brengen. Hiervoor werd een eerste oplossing gezocht in een rotatiesysteem waarbij groepen van 10 studenten tijdens vier practicumnamiddagen telkens door een andere begeleider ondersteund worden. Daarnaast bleken studenten weinig tijd uit te trekken om zich gedegen op het practicum voor te bereiden, zij het door een drukke agenda dan wel door een gebrek aan motivatie.

Om een antwoord te bieden op die beide uitdagingen, werd de tool 'LabBuddy' ingeschakeld. Terwijl een student voorheen via het protocol een kant-en-klare, stapsgewijze instructie voor het practicum meekreeg, start LabBuddy vanuit een onderzoeksvraag en is het aan de student om eerst zelf de flow van het practicum te construeren. De tool geeft in real time persoonlijke feedback, en legt de studenten vervolgens bij elke afzonderlijke stap enkele inhoudelijke en/of procedurele vragen voor. Via LabBuddy moet de student nu bijvoorbeeld zelf de correcte buffer berekenen, eerder dan de benodigde hoeveelheden rechtstreeks uit het protocol af te lezen.

Door de studenten op die manier zelf hun protocol te laten samenstellen en ook al in de voorbereidingsfase naar de data-interpretatie achteraf te verwijzen, zien de studenten meer dan vroeger de link tussen de afzonderlijke onderdelen van het practicum. Eens ze de tool doorlopen hebben, kunnen ze bovendien over hun zelfsamengesteld protocol beschikken, wat niet enkel hun inzicht in de structuur van het practicum maar ook hun motivatie verhoogt.

Tips

• Tip 1: Door via LabBuddy informatie mee te geven over de locatie van de producten die studenten tijdens het practicum nodig hebben, creëer je als begeleider ruimte voor meer expliciet inhoudelijke vragen.
• Tip 2: LabBuddy voorziet ook in een labjournaal, waardoor studenten het verkregen protocol kunnen afdrukken en die notities vervolgens mee kunnen nemen naar de practicumzaal. Op die manier hoeven studenten geen kostbare laptops aan gevaarlijke stoffen bloot te stellen.
• Tip 3: Doordat studenten tijdens de voorbereiding en het eigenlijke practicum ook steeds eigen notities en informatie kunnen toevoegen, kunnen ze alle data meteen op een en dezelfde plaats verzamelen.

Opname 

De uiteenzetting over LabBuddy op de revisiedag van het 'Virtual Science Labs’-project kan u hier vinden.