Via het vormingsaanbod van DOWA voor individuele lesgevers wil de afdeling onderwijskwaliteitzorg aan de onderwijscompetenties voor verantwoordelijk lesgevers werken:

• Het gaat om onderwijscompetenties die de UGent essentieel acht met het oog op kwalitatief onderwijs. De competenties zijn geformuleerd vanuit een groeiperspectief en zullen ingezet worden in onderwijsondersteuning als basis voor zelfreflectie en verdere ontwikkeling. Ze dienen  niet als evaluatie.
• De lijst met onderwijscompetenties is niet exhaustief en staat open voor differentiatie, zodat lesgevers zich kunnen verdiepen en specialiseren in bepaalde competenties.
• De competenties zijn gebaseerd op de Nederlandse-Vlaamse Basiskwalificatieprofielen (BKO), de UK-standaarden voor lesgevers hoger onderwijs en de UGent-kaders van het loopbaan- en bevorderingsbeleid voor Zelfstandig Academisch Personeel (ZAP). 

 

Competentiegebieden	Competenties
1. Onderwijs ontwerpen	Opleidingsonderdelen ontwerpen met oog voor de plaats ervan in het curriculum van de opleiding en de samenhang met andere opleidingsonderdelen.  De eindcompetenties van eigen opleidingsonderdelen formuleren, afgestemd op de opleidingscompetenties, het opleidingsprogramma en beleidskeuzes in de opleiding, de faculteit en de UGent. Een krachtige leeromgeving ontwikkelen die aansluit bij de studentenpopulatie, didactische uitgangspunten en beleidskeuzes.  Studeerbaar studiemateriaal ontwikkelen vanuit een onderzoeksbasis en vanuit internationale perspectieven en maatschappelijk relevante vraagstukken.  (Internationale) stakeholders betrekken bij het ontwerpen van onderwijs.
2. Onderwijs verzorgen	Een breed repertoire aan interactieve en activerende werkvormen inzetten die alle studenten de leerkansen biedt om de vooropgestelde competenties te verwerven.  Studenten motiveren om een actieve en maatschappelijk geëngageerde studie- en onderzoekshouding aan te nemen. Een veilig en gestructureerd leerklimaat scheppen voor alle studenten vanuit een positieve houding ten opzichte van studenten. Enthousiasme uitstralen voor de eigen wetenschappelijke discipline en onderwijsactiviteiten. Transparant communiceren naar de studenten over de beoogde eindcompetenties, de werkwijze, planning en evaluatievereisten van het opleidingsonderdeel.
3. Studenten(groepen) begeleiden	Studenten constructieve feedback geven tijdens en na het leerproces.  Studenten motiveren door hen aan te spreken op hun talenten en kwaliteiten. De begeleiding van studenten adequaat afstemmen op hun specifieke noden. Studenten met specifieke problematieken doorverwijzen naar de gepaste personen of instanties wanneer die de eigen begeleidingsmogelijkheden overstijgen.
4. Studenten evalueren	Valide, betrouwbare en transparante evaluaties inzetten conform het toetsbeleid van de opleiding, de faculteit en UGent.  Erover waken dat alle studenten maximaal de verworven competenties kunnen demonstreren op een evaluatie.
5. Onderwijs optimaliseren en levenslang leren	Kritisch reflecteren op de eigen onderwijsopvattingen, onderwijspraktijk en persoonlijke lesgeefkwaliteiten. Doelgericht initiatief nemen voor de eigen professionele ontwikkeling op het vlak van onderwijs.
6. Verantwoordelijkheid opnemen binnen een lesgeversteam, een opleiding, een faculteit, de universiteit	Rond de onderwijs- en evaluatiepraktijk afstemmen met collega’s in een opleidingsonderdeel, leerlijn, opleiding of faculteit. Eindverantwoordelijkheid opnemen in de uitvoering van onderwijs- en evaluatietaken van andere lesgevers in opleidingsonderdelen waar men titularis van is. De opleidingsvisie, de opleidingscompetenties, het opleidingsprogramma en de evaluatie binnen de opleiding mee vormgeven.  Een actieve rol opnemen in onderwijsbeleid en -kwaliteitszorg op opleidings-, facultair of centraal niveau.  Een voortrekkersrol opnemen in onderwijsinnovatie binnen een lesgeversteam, opleiding, faculteit of de UGent.

 

Meer weten?

Het competentiemodel voor individuele lesgevers vormt niet alleen de basis voor diverse onderwijsondersteuningsinitiatieven, maar dient ook als inspiratiebron voor:

• de observatie- & gespreksleidraad bij proeflessen in het kader van de rekrutering van nieuw ZAP;
• de gespreksleidraad "Onderwijs" voor HR-commissies tijdens inpassings- en feedbackgesprekken.

 

Lees de bronnen waarop deze onderwijstip is gebaseerd:

• UGent-beleidsdocumenten over onderwijsbeleid, toetsbeleid, onderwijskwaliteitszorg en loopbaanbeleid. 
• UK professional standards framework for teaching and supporting learning in higher education (2011) 
• Professionalisering van docenten aan de Universiteit. De BKO en daarna(ast) (VSNU, 2018).
• TIGELAAR, D.E.H., DOLMANS, D.H.J.M., WOLFHAGEN, I.H.A.P. & VAN DER VLEUTEN, C.P.M. (2004). The development and validation of a framework for teaching competencies in higher education. Higher Education, 48, 253-268.
• SIMON, E., & PLESCHOVÁ, G. (Eds.). (2012). Teacher development in higher education: Existing programs, program impact, and future trends. London: Routledge.