Soms zeggen beelden meer dan woorden. Zelf de leerstof demonstreren maakt het vaak nog duidelijker. 

Wat is een demonstratie? 

Een situatie, een apparaat, een proef of andere techniek demonstreren:

• is een uitgelezen kans om je studenten te activeren. Je kan hen eraan laten deelnemen of de demonstratie zelfstandig laten over doen. 
• ondersteunt het leerproces van de studenten. Ze visualiseren de begrippen immers correct. 

Wanneer zet je een demonstratie in? 

Je gebruikt een demonstratie om: 

• je studenten te helpen een abstract feit, begrip, relatie of methode te begrijpen; 
• je studenten inzicht te laten krijgen in hoe een bepaalde techniek werkt; 
• je studenten te helpen de leerstof beter te memoriseren, doordat ze die zowel te horen als te zien hebben gekregen. 

Welke aandachtspunten zijn er bij demonstratie?  

Voer de demonstratie op voorhand uit 

Zorg ervoor dat je de demonstratie op voorhand even geoefend hebt. Maak de demonstratie niet te lang (15 à 20 minuten). Op die manier kunnen de studenten hun aandacht erbij houden. 

Sta stil bij alle stappen van het proces

Wat misschien al automatisch gaat voor jou, is nieuw voor je studenten. Expliciteer dus alles wat je doet tijdens de demonstratie. 

Bedenk wanneer je de demonstratie zal uitvoeren 

Wil je je studenten met de demonstratie verrassen of is het een geplande activiteit? Is het belangrijk dat je studenten eerst een duidelijk kader aanbiedt of hebben ze dat pas nadien nodig? Is het organisatorisch mogelijk om een demonstratie in dat specifieke lokaal uit te voeren?  

Plan de demonstratie aan het begin van de les of na de pauze. Zo heb je voldoende tijd om het materiaal klaar te zetten en voor te bereiden. 

Laat je studenten actief meedenken 

Geef je studenten een actieve functie tijdens een demonstratie. Stel vragen over welke problemen er zich kunnen voordoen, welke conclusies er getrokken kunnen worden, etc. Laat hen, indien mogelijk, zelf iets uitproberen tijdens de demonstratie. 

Kies een kwalitatief hoogstaande demonstratie 

Voor een demonstratie hoef je niet steeds de wildste ideeën uit te werken of het spectaculairste materiaal mee te brengen. Het is vooral belangrijk dat je het materiaal met de grootste zorgvuldigheid uitkiest. Dat kost soms wat tijd. 

Rond je demonstratie af met een besluit 

Beëindig de demonstratie niet zomaar in het wilde weg. Leg uit wat de bedoeling was, hoe de demonstratie samenhangt met de leerstof en wat de studenten kunnen leren uit de demonstratie. 

Maak je eigen documentenlezer

Wil je een bepaalde handeling filmen of op papier iets uitschrijven, dan kan je een documentenlezer gebruiken. Je kan die ontlenen op je faculteit of zelf maken.

Wat heb je nodig?

• een smartphone, best aangesloten op stroom
• een smartphonehouder, bijvoorbeeld een selfiestick
• een glas met steentje of gewichtje zodat het glas niet omvalt

Met de documentlezer kan je een video maken voor je Ufora-cursus. Of je geeft een live demonstratie tijdens je les: 

• Je kan zowel met je computer als met je gsm deelnemen aan MS Teams of Zoom. Zo kunnen deelnemers je handen of het vel papier waarop je noteert zien via de camera van je gsm, terwijl je gezicht zichtbaar blijft via de camera van je computer. Let wel: als je ook je gsm gebruikt, demp dan de micro en het geluid van je gsm om echo te voorkomen.
• Een andere mogelijkheid is om een externe app te gebruiken zoals de free software Iriun webcam (let wel: die werkt niet op het Eduroamnetwerk). Hiermee 'bedien' je alles vanuit je computer, maar wordt je gsm een extra draadloze webcam. Je kan dan vanop je computer makkelijk switchen tussen de webcam van de gsm en die van je computer.

Meer weten?  

Lees de bronnen waarop deze onderwijstip is gebaseerd:

• Bijkerk L., van der Heide W., (2006) Het gaat steeds beter! Activerende werkvormen voor de opleidingspraktijk, Houten, p.152-153 
• Standaert R., Troch F., (1997), Leren en onderwijzen, Inleiding tot de algemene didactiek, Acco: Leuven, p.126-128. 
• Expertisecentrum Hoger Onderwijs, (2013) Vijftig onderwijstips. Garant, Antwerpen.