Community service learning en e-service-learning: de verbinding tussen student en samenleving

Wil je je studenten uit de ivoren toren halen, en ze een concrete bijdrage laten leveren aan de maatschappij? Dan kan je Community Service Learning (CSL) opnemen in je vak. 

Wat is Community Service Learning? 

Community Service Learning (CSL) is een onderwijsvorm waarbij studenten de theorie toepassen tijdens een concreet maatschappelijk engagement binnen of buiten de universiteitsmuren, bijvoorbeeld: studenten Industriële wetenschappen maken een hulpmiddel voor iemand met een functiebeperking. Die dienstverlening maakt deel uit van het opleidingsonderdeel. 

Studenten komen daarmee tegemoet aan reële noden binnen de samenleving. Bovendien worden ze aangespoord om kritisch te reflecteren over hun maatschappelijke bijdrage en hun eigen leerproces. Bijvoorbeeld: welke sociale competenties verwierf ik in mijn contact met de cliënt met een functiebeperking? 

Waarom zou je CSL opnemen in je vak? 

Een universiteit heeft als taak studenten voor te bereiden op hun (toekomstige) rol in de samenleving. Een erkend maatschappelijk engagement als onderdeel van een opleidingsonderdeel draagt daartoe bij. Daarnaast versterkt het ook de maatschappelijke profilering van de UGent zelf en de maatschappelijke relevantie van haar onderwijs. CSL toont namelijk aan hoe de universiteit bepaalde problemen bij (lokale) gemeenschappen of doelgroepen kan aanpakken.  

Hoe integreer je CSL in je vak? 

Kom naar de vorming 'Maatschappelijke impact via je onderwijspraktijk' of contacteer onderwijsondersteuning@UGent.be

E-service-learning

De recente covid-crisis heeft heel wat lesgevers en medewerkers van CSL-vakken voor onverwachte uitdagingen geplaatst. Uit de eerste ervaringen kunnen we reeds enkele lessen trekken.

  • Luister naar je studenten, maak dankbaar gebruik van hun creativiteit en hun kennis als digital natives. Uit ervaring blijkt dat de digitale weg dikwijls de voorkeursweg voor studenten.
  • Zorg voor activerende werkvormen. Stimuleer interactie op 3 vlakken: tussen student-content, studenten onderling, student-lesgever. Combineer verschillende werkvormen: bv kennisclips, achtergrondteksten, online portfolio, online intervisie, 1-op-1 coaching.
  • Voorzie (nog meer) feedback bij online werkvormen. Studenten kunnen immers minder afleiden uit de onmiddellijke reacties dan in een normale on campus omgeving.
  • Vertrek van wat je reeds hebt en denk ook aan 'simpele dingen'. Een voorbeeld: studenten sociaal werk ondersteunen organisaties om vrijwilligers te werven. Ze maakten een videovoorstelling van hun project en stuurden die samen met een google formulier door om vragen en ideeën te sprokkelen, dus een soort online brainstorm. Ze kregen heel veel reacties en ideeën.

In hoofdstuk 4 van deze publicatie 'Practical guide on e-Service-Learning in response to COVID-19' vind je een aantal praktische tips voor online (aspecten van) service learning-projecten (pp 38-47).

In dezelfde publicatie staat een aantal digitale tools (pp 31-34). Noteer daarbij: Wooclap kan Padlet, Edpuzzle, Kahoot en Slido vervangen en wordt ondersteund door UGent.

Je kan ook de opname van de online studiedag "Mogelijkheden en uitdagingen van online Service Learning" (10 september 2020) bekijken. Interessante praktijkvoorbeelden komen aan bod vanaf 57'02, het UGent-vak Coaching en diversiteit komt aan bod vanaf 1u22'40.

Meer weten? 

CSL is een specifieke en krachtige werkvorm om maatschappelijke impact te creëren via je onderwijs. Benieuwd naar andere manieren? Lees dan zeker de tip 'Maatschappelijke impact: hoe maak je er werk van in je opleiding?' (opleidingsniveau).

Neem contact op met Onderwijskwaliteitszorg: Onderwijondersteuning@UGent.be

Bijlage

UGent-Praktijken

Laatst aangepast 22 mei 2023 13:30